İletişim kurmamızdaki en önemli öğelerden biri sesimizdir. Sesimizde meydana gelen bozulma ve değişimler iş yaşamından özel hayata kadar her alanda olumsuz etkiler yaratır. Özellikle mesleğini sesi ile icra eden öğretmenler, eğitmenler, profesyonel yöneticiler, ses sanatçıları, çağrı merkezi çalışanları gibi kişiler büyük risk altındadır. Bu bağlamda, ses sağlığına önem göstermek ve korumak çok büyük önem taşımaktadır. Ses organı ortamdaki her türlü değişiklikten etkilenebilecek hassas bir organdır. Ses organını korumaya yönelik gerçekleştirilen her türlü davranışa SES HİJYENİ denir.
Ses Hijyeni Kuralları
- Günde 2-3 litre su içmelisiniz. Nem ses telleri için çok önemlidir.
- Sigara kullanmayın, sigara dumanı olan ortamlardan uzak durmaya çalışın. Sigara kullanımı kronik larenjit, polip, gırtlak kanseri gibi uzun süreli etkilerinin yanı sıra kısa vadede ses tellerinin kurumasına ve mukus ( balgam) artışına bağlı olarak ses tellerinin zarar görmesine neden olur.
- Reflü, ses kısıklıklarının en önemli nedenlerinden biridir. Mide rahatsızlıklarınız ve reflü konusunda ilgili hekime danışmanızda fayda var
- Uyku bozuklukları ses sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Uykuyla ilgili şikayetleriniz varsa, ilgili branş hekimi ile görüşmeniz faydalı olacaktır.
- Mentollü nefes açıcılar, şekerler ve pastiller kullanmamaya özen gösterin. Bu ürünler ses tellerinizin kurumasına yol açabilir.
- Boğaz temizleme alışkanlığınızı bırakmaya çalışın. Sert ve sık boğaz temizlemek, öksürmek ses tellerinin birbirine sert temas etmesi yüzünden zarar verir
- Bulunduğunuz ortamın nemli olmasına özen gösterin. Klima ve kaloriferin kurutucusu etkisine dikkat edin. Soluduğunuz havanın kuru olması, ses tellerinizin de kurumasına neden olacaktır.
- Bağırma, çığlık atma, fısıldayarak konuşma gibi sesinizi zorlayacak davranışlardan kaçınmanız faydalı olacaktır.
- Kalabalık ve geniş alanlarda mikrofonsuz konuşmamaya ve şarkı söylememeye özen gösterin.
- Uzun sürelerle konuşmanız gerekiyorsa mutlaka aralarda ses molaları vermeye çalışın
- Gürültülü ortamlarda konuşmaktan kaçının.
- Alkol, kafein (çay, kahve) ve süt ürünlerini mümkün olduğunca az tüketin. Bu tarz ürünler ses tellerinizin kurumasına ve mukus (balgam) artışına sebep olabilmektedir. Bunun yerine bitki çaylarını tercih edin.
- Kullandığınız bazı ilaçların sesinize olumsuz etkisi olabilir, bu konuda hekiminizden görüş almanızda fayda var.
- İşitme kaybınız var ise bu konuda mutlaka KBB hekimine ve odyoloji uzmanına başvurmanızda fayda vardır. İşitme kaybı, ses şiddetinizi ayarlamanızı zorlaştırabilir.
- Telefonda uzun süre konuşmaktan kaçının ve konuşurken baş boyun pozisyonunuza özen gösterin.
- Konuşurken çok uzun cümleler kurmaktan kaçının.
- Nefes kontrolünüze ve doğru nefes almaya özen gösterin.
- Stresli olduğunuzda konuşmaktan kaçının.
- Havadaki toz, küf veya kimyasal maddeler ses organınızı olumsuz etkiler. Bu tarz ortamlardan uzak durmaya çalışın. Böyle ortamlarda bulunduğunuzda da bol su tüketin.
- Beden sağlığınıza ve postürünüze dikkat edin.
- Düzenli spor yapın.
- Aşırı kilodan kaçının.